Το Yπουργείο Εργασίας αποφάσισε την ανάκληση του προγράμματος επιταγής εισόδου voucher 29 – 64 ετών του ΟΑΕΔ, για τρεις κλάδους επιχειρήσεων, που είχε ως στόχο να προσφέρει εργασία σε 16.620 συνολικά δικαιούχους .
Το πρόγραμμα, που επρόκειτο να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ ανακλήθηκε ύστερα από πρωτοβουλία της αναπληρώτριας υπουργού Εργασίας, Ράνιας Αντωνοπούλου, η οποία με επιστολή της ήδη από της 12 Μαΐου, ζητούσε την ανάκληση της πρόσκλησης λόγω σχεδιαστικών προβλημάτων.
Το πρόγραμμα συνολικού κόστους 112 εκατ. ευρώ, προέβλεπε μόλις το 25% του παραπάνω κονδυλίου να καταλήξει σε ανέργους – ωφελούμενους, όταν το υπόλοιπο 75% θα πήγαινε στα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ). Πιο συγκεκριμένα οι ωφελούμενοι θα εισέπρατταν ποσό 1.600 ευρώ μικτά, μετά τη λήξη της πρακτικής άσκησης. Στα ΚΕΚ όμως, για κάθε άνεργο, θα δινόταν ποσό 5.400 ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε άλλα παρόμοια προγράμματα η αναλογία ήταν η ακριβώς αντίστροφη. Για παράδειγμα στο πρόγραμμα επιταγής εισόδου για ανέργους, πτυχιούχους ΑΕΙ – ΤΕΙ, ηλικίας 18 – 24 ετών, από το σύνολο του κονδυλίου που έχει εκταμιευθεί για την υλοποίησή του, το 69% θα καταλήξει σε ανέργους και το 31% σε ΚΕΚ. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο το όφελος για τα ΚΕΚ κυμαίνεται από 1.600 έως 2.000 ευρώ ανά άνεργο.
Το πρόγραμμα αυτό, επρόκειτο να υλοποιηθεί από τον ΟΑΕΔ με τον τίτλο «Επιταγή κατάρτισης ανέργων σε τομείς οικονομικής δραστηριότητας με υποχρεωτική εγγυημένη απασχόληση»Το πρόγραμμα απευθυνόταν σε ανέργους άνω των 29 ετών, με στόχο την κάλυψη 16.220 θέσεων εργασίας στους κλάδους των κατασκευών, της διαχείρισης στερεών και υγρών αποβλήτων και των νέων τεχνολογιών (πληροφορική και εφαρμογές πληροφορικής).
Το πρόγραμμα περιελάμβανε θεωρητική κατάρτιση 100 ωρών, πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις διάρκειας 300 ωρών και πιστοποίηση των επαγγελματικών προσόντων. Ταυτόχρονα, υπήρχε η δέσμευση 25% όσων θα είχαν εκπαιδευτεί να προσληφθεί για τουλάχιστον δύο μήνες, με ελάχιστες αποδοχές τα 25 ημερομίσθια ανά μήνα. Απόλυτα εξακριβωμένες πληροφορίες θέλουν οι άνεργοι – ωφελούμενοι του προγράμματος, στη συντριπτική τους πλειονότητα, θα κατέληγαν σε κατασκευαστικές – τεχνικές εταιρίες. Πρακτικά, από τις 16.220 θέσεις, οι 10.000 θα κάλυπταν πεντάμηνες θέσεις απασχόλησης στον κατασκευαστικό κλάδο, γεγονός που θεωρήθηκε από τη νέα ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, ως μεροληπτικός σχεδιασμός για συγκεκριμένες επιχειρήσεις. Ουσιαστικά, το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκτιμήθηκε ότι δεν θα βοηθούσε στην προσπάθεια εύρεσης εργασίας για χιλιάδες ανέργους του ΟΑΕΔ, απλώς θα τους εξυπηρετούσε για λίγους μήνες και μετά θα επέστρεφαν στην ανεργία. Το υπουργείο Εργασίας, δεσμεύεται να προχωρήσει στον επανασχεδιασμό του προγράμματος, έτσι ώστε να επαναπροκηρυχθεί με ευνοϊκότερους όρους για τους ανέργους, με κεντρική στόχευση τη δημιουργία της προοπτικής στην εύρεση μόνιμης θέσης εργασίας.
Πηγή
Η δική μας άποψη
Αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης και ειδικότερα των προγραμμάτων “Voucher”
Στην κριτική που έχει ασκηθεί για τις δραστηριότητες συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης στη χώρα µας, αναφέρονται:
η κατασπατάληση σημαντικών πόρων σε προγράμματα κατάρτισης αμφίβολης ποιότητας µε αποκλειστικό σκοπό την απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων,
η αμφισβήτηση της σκοπιμότητας των αντικειμένων κατάρτισης, όπως αυτά προσδιορίζονται από τους αρμόδιους φορείς,
απουσία μηχανισμών σύνδεσης της κατάρτισης των ανέργων µε τις ανάγκες της αγοράς εργασίας (Ρομπόλης κ.ά., 1999) και
απουσία μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την αντιμετώπιση της ανεργίας (Βερναρδάκης, Πλιάκας, Σκιαδάς, 2003).
Παράλληλα, επειδή η αρχική ανάπτυξη του συστήματος σχεδιάστηκε στη βάση της απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων και όχι σε συσχέτιση µε την πραγματική ζήτηση στην αγορά εργασίας, είχε σαν αποτέλεσμα την καθυστέρηση στην εφαρμογή και υλοποίηση έρευνας και τεκμηρίωσης στο πεδίο της συνεχιζόμενης κατάρτισης και των πολιτικών προώθησης της απασχόλησης (Μπαλωτή, 1996).
Ιδιαίτερη κριτική έχουν δεχτεί τα προγράμματα Voucher:
Από τη ΓΣΕΕ για θέματα παραπληροφόρησης κ.ά. των ανέργων από παρόχους κατάρτισης: «…Τέλος, όσοι από τους ανέργους έχουν καταστεί θύματα τέτοιας παραπληροφόρησης μπορούν να απαιτήσουν από τον πάροχο κατάρτισης –ο οποίος έκανε την αίτηση για τους ίδιους– να τους γνωστοποιήσει τον κωδικό Κ.Α.Υ.Α.Σ. (Κωδικός Αριθμός Υποβολής Αίτησης Συμμετοχής) προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν οι ίδιοι πρόσβαση στα αποτελέσματα επιλογής μέσα από την ιστοσελίδα: https://www.voucher.gov.gr, χωρίς φυσικά καμία δέσμευση απέναντί του»(http://www.gsee.gr/news/news_view.php?id=2067).
Από το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής ΓΣΕΕ«για κινδύνους, (πολλαπλές) δυσλειτουργίες, «υπαρξιακά ζητήματα» και σύνθετες αρνητικές προεκτάσεις-αλλοιώσεις:
Από δίκτυο ανέργων «ωφελούμενων», οι οποίοι διεκδικούν:
«Μετατροπή των προγραμμάτων voucher σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης
Κατάργηση των μεσαζόντων-δουλεμπόρων ΚΕΚ και απ’ ευθείας συνεννόηση με το Υπουργείο.
Ένταξη στα ασφαλιστικά μας ταμεία κατά επάγγελμα και στα αντίστοιχα σωματεία
Πλήρης ασφάλιση, όχι μόνο ιατροφαρμακευτική κάλυψη» http://vforvoucherades.blogspot.gr/
Από την Ομοσπονδία Υπαλλήλων ΟΑΕΔ, η οποία «καταγγέλλει όλη αυτή τη διαδικασία και ζητά την άμεση κατάργηση όλων των προγραμμάτων voucher, καθώς:
Μια συνήθης πρακτική: Voucher σε ανέργους και δώρο... ένα tablet
«Στο «μικροσκόπιο» ειδικής επιτροπής του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας μπαίνουν οι παροχές που υπόσχονται σε ανέργους με voucher τα κέντρα κατάρτισης (προσφορές μελλοντικών θέσεων εργασίας, Tablets, I.X. αυτοκινήτου κατόπιν κλήρωσης) προκειμένου να τους προσελκύσουν και να υπογράψουν συμβάσεις.
Με απόφαση τουυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Γιάννη Βρούτση συγκροτήθηκε τετραμελής επιτροπή που θα ελέγχει περιπτώσεις παρόχων κατάρτισης (ΚΕΚ κ.ά.) οι οποίοι ακολουθούν «επιθετικές πρακτικές για την προσέλκυση ωφελουμένων».
Ειδικότερα, η Επιτροπή θα συλλέγει, θα καταγράφει και θα προωθεί στις αρμόδιες, κατά περίπτωση Αρχές, αναφορές και καταγγελίες για παραπλανητικές, παρελκυστικές, αντιδεοντολογικές ή αθέμιτες πρακτικές.
Κατά προτεραιότητα θα ελεγχθούν περιπτώσεις για τα δύο προγράμματα της «επιταγής εισόδου» νέων ανέργων ηλικίας 18-24 ετών και 25-29 ετών τα οποία υλοποιούνται. Στην Επιτροπή που συγκροτήθηκε μετέχουν στελέχη της Μονάδας ελέγχου της ειδικής υπηρεσίας εφαρμογής συγχρηματοδοτούμενων ενεργειών από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, της μονάδας επιτόπιων επαληθεύσεων της ειδικής υπηρεσίας διαχείρισης του επιχειρησιακού προγράμματος «Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού», του τμήματος Πολιτικής Καταναλωτή και νομικοί.
Η Επιτροπή θα μπορεί να επιλαμβάνεται αυτεπαγγέλτως, μετά από πληροφορίες, ή και με εντολή της ηγεσίας του υπουργείου, ενώ θα υποβάλει εκθέσεις και εισηγήσεις για την επιβολή κυρώσεων στους παραβάτες»
http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26510&subid=2&pubid=113377456
Πρέπει εδώ να επισημάνουμε ότι καθ΄ όλη την περίοδο υλοποίησης των προγραμμάτων «Voucher» δεν επιβλήθηκαν ή δεν δημοσιοποιήθηκαν κυρώσεις κατά «παρανομούντων» παρόχων κατάρτισης.
Προτάσεις
- Επιλογή των εκπαιδευόμενων - δικαιούχων με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια
- Παροχή δυνατότητας σε εργαζόμενους και ανέργους να επιλέξουν οι ίδιοι το αντικείμενο κατάρτισής τους σύμφωνα με τις προσωπικές τους ανάγκες και κριτήρια. Ο προσδιορισμός των αναγκών των ανέργων που συμμετέχουν σε προγράμματα «για την απασχόληση» σχετίζεται τόσο με το σχεδιασμό των παρεμβάσεων, όσο και με τη διερεύνηση της αποτελεσματικότητάς τους. Η διάγνωση των αναγκών, η συνακόλουθη προσαρμογή και βελτίωση των δράσεων, οι διαδικασίες συνεχούς ανατροφοδότησης και η ενίσχυση της εμπλοκής των συμμετεχόντων στο σύνολο των αναπτυσσόμενων ενεργειών συνδέονται τόσο με την επιδίωξη της επαγγελματικής τους ανάπτυξης, όσο και με το στόχο της ενίσχυσης της προσωπικής τους ανάπτυξης και της κοινωνικής τους συμμετοχής (Ναγόπουλος & Σιδηρά, 2005).
- Παροχή δυνατότητας σε εργαζόμενους και ανέργους να ενισχύουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους στον χρόνο που οι ίδιοι κρίνουν, με την παράλληλη υποβοήθηση για ανακάλυψη «κρυφών» ικανοτήτων. Η ανακάλυψη αυτών των ικανοτήτων βοηθούν τα άτομα να συνειδητοποιήσουν, με αναφορά στη βιογραφία τους, τις δυνατότητες και τα περιθώρια δράσης τους, να αρθρώσουν τις επιθυμίες και τα αιτήματά τους και επίσης να ανακαλύψουν κρυμμένα αποθέματα δυναμικού δράσης (Τσιώλης, 2005).
- Ενίσχυση – Ενδυνάμωση της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΟΑΕΔ), με αναμόρφωση – επανασχεδιασμό της οργάνωσης, στόχων & λειτουργίας του
- Διαμόρφωση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού ανάμεσα στους φορείς κατάρτισης και δια βίουεκπαίδευσης προς όφελος της εκπαιδευτικής διαδικασίας και τελικά των εργαζομένων και ανέργων
- Πιστοποίησηφορέων που υλοποιούν τα προγράμματα (με αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις)
- Έλεγχοςτης ποιότητας αλλά και της αποτελεσματικότητας των υλοποιούμενων προγραμμάτων
- Αξιολόγηση– Επαναπροσδιορισμός των προγραμμάτων (σχεδιασμός από την αρχή)
- Σχεδιασμός των «ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης», όπως και στις άλλες χώρες της ΕΕ, στο πλαίσιο κοινωνικού διαλόγου. Μια τέτοια διαδικασία εξασφαλίζει διαφάνεια (εφόσον ο σχετικός διάλογος είναι δημόσιος) και μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας, εφόσον αυτοί οι οποίοι γνωρίζουν καλύτερα το πρόβλημα (συνδικάτα, πανεπιστήμια, τοπική αυτοδιοίκηση κ.ά.) προτείνουν, συν-υλοποιούν και ελέγχουν την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων σε όλα τα στάδιά τους.
Βιβλιογραφία
Βερναδάκης, Γ., Πλιάκας, Π. & Σκιαδάς, Δ. (2003). Για μια Πολιτική Προώθησης της Απασχόλησης και Καταπολέμησης της Ανεργίας. Αθήνα: Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, Ι. Σιδέρης.
Μπαλωτή, Ξ. (1996). Αρχική και Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση στην Ελλάδα. Αθήνα Ε.Ι.Ε.
Ναγόπουλος, Ν., Σιδηρά, Β. (2005). Συντονισμένες και Συμπληρωματικές Ενέργειες Ολοκληρωμένης Παρέμβασης για την ενίσχυση της Απασχόλησης: Εφαρμογές και Μελέτες Περίπτωσης στο πλαίσιο των ΈργωνEqual. Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας.
Ρομπόλης, Σ., Δημουλάς, Κ., Γαλατά, Β. (1999). Η δια βίου επαγγελματική κατάρτιση στην Ελλάδα. Αθήνα: ΙΝ.Ε./Γ.Σ.Ε.Ε.-Α.Δ.Ε.Δ.Υ.
Τσιώλης, Γ. (2005). Προς μια νέα ηθική της εργασίας; Μια ποιοτική διερεύνηση φορέων συμβουλευτικής για την ένταξη στην απασχόληση. Αθήνα: Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ.